انواع ورنی ها و سازگاری با مرکب ها
انواع ورنی ها و سازگاری با مرکب ها ، نوآوری در عرصه چاپ و بسته بندی به معنای کنار گذاشتن فنون قدیمی نیست. یکی از فنون قدیمی دسته اول در چاپخانه ها، ورنی زنی است. از ورنی های سرد پس از چاپ افست گرفته تا ورنی های روغنی، پایه آبی، UV و به تازگی ورنی های هیبرید در ورنی زنی هم می توان ابداع و نوآوری کرد.
واقعیت این است که در همین کار به ظاهر ساده دانستنی های زیادی نهفته است. کشورهای اروپایی و آمریکایی از تکنولوژی ورنی های هیبرید و ترکیب آن با ورنی های UV و پایه آبی برای ایجاد جلوه های مختلف بصری و تضادهای زیبای مات و براق بررسی بهره های زیادی می برند. این نوآوری ها کم‌کم به کشورهای اطراف هم کشانده خواهد شد. در چاپ بسته بندی و برچسب وقتی بخواهیم به حداکثر براقیت دست پیدا کنیم سه راه داریم که در ادامه به آن اشاره خواهیم کرد.
انواع ورنی ها و سازگاری با مرکب ها
انواع ورنی ها و سازگاری با مرکب هاراه های دستیابی به حداکثر براقیت در چاپ بسته بندی
UV روی UV:
چاپ یک لایه ورنی یو وی روی مرکب یو وی حداکثر براقیت را به ما می دهد. نکته مهم انتخاب ماشینی است که تحویل دوتایی داشته باشد. بدین ترتیب یک لایه ورنی قبل از عبور از خشک‌کن یو وی وقت کافی دارد تا یک دست و طراز شود و براقیت بالایی را تامین کند. در انتخاب ماشین هایی که مرکب و ورنی یو وی را چاپ می کنند باید به خاطر داشت که چاپ مرکب معمولی با این دستگاه ها غیر ممکن است.
ورنی روی ورنی :
هرگاه ورنی یو وی روی مرکب های معمولی خیس چاپ شود، مرکب، بخش زیادی از ورنی را به خود می کشد و جذب می کند و در نتیجه براقیت به طور قابل ملاحظه ای افت می کند. دستگاه های ورنی زنی دو مرحله‌ای برای این طراحی شده‌اند که ابتدا یک لایه ورنی پایه آبی روی مرکب افست زده شود تا بدین طریق منافذ لایه مرکب بسته شود و سپس لایه ورنی یو وی اعمال شود.
این ماشین‌ها برای هر مرحله از ورنی یک خشک‌کن مجزا دارند. (IR) برای ورنی پایه آبی و (UV) برای ورنی نهایی که اندازه و قیمت ماشین را افزایش می دهد. تنوع ورنی‌زنی با این روش بالاتر است و حتی می توان انواع روش های ورنی‌زنی مات و براق را انجام داد. بعضی از ماشین های با دو برج ورنی‌زنی، یک واحد اضافی چاپ فلکسو هم دارند که قبل از رنگ اول افست قرار می‌گیرد. این واحد فلکسو یک لایه زیر کار سفید پشت پوش را چاپ می‌کند.
ورنی UV روی مرکب هیبرید:
ماشین های هیبرید برخلاف ماشین های یو وی، بهترین خصوصیات دو روش قبل را یکجا و با هم دارند. تنوع تولید با ماشین ها و مرکب های هیبرید مشابه روش دوم یعنی ورنی یو وی روی مرکب ورنی پایه آب است و برخلاف روش اول یعنی ورنی یووی روی مرکب یو وی محصولات چاپی متنوع‌تری را پاسخگوست. کار کردن با این ماشین ها برای ماشین‌چی آسان‌تر از کار کردن روی ماشین های ورنی یو وی روی مرکب یو وی است.
لذا این روش انتخاب بهتری برای تازه‌واردان به بازار ورنی‌زنی محسوب می‌شود. از طرف دیگر براقیتی که از چاپ ورنی های یو وی روی مرکب هیبرید به دست می‌آید به مراتب از دو لایه ورنی (آبی و یو وی) بالاتر است و در حد براقیت حاصل از ورنی های یو وی روی مرکب یووی است.
به همین اندازه زیبایی حاصل از تضاد ورنی مات و براق در این روش بسیار استثنایی است. ماشین‌های هیبرید تحت شرایط مناسبی می‌توانند با الکل بسیار کم یا بدون الکل کار کنند، که این امر آنها را از لحاظ زیست‌محیطی نیز از رقبای خود متمایز می‌سازد، زیرا از لحاظ زیست‌محیطی عواملی مانند تولید گاز ازن، لزوم استفاده از شوینده ها و پاک‌کننده‌های قوی و خورنده و بالاخره پراکنده شدن و گرد شدن مرکب یو وی همگی از نقاط ضعف مرکب یو وی محسوب می شوند.
همچنین مصرف بالای انرژی در ماشین های ورنی زنی پیوسته با دو برج ورنی زن نیز از نظر حفاظت از محیط زیست یک نکته منفی به حساب می‌آید. لازم به ذکر است که مرکب‌های هیبرید برخلاف مرکب های یو وی رشد نقطه زیادی ندارند و ویژگی های ترکیب رنگ آنها مشابه مرکب‌های معمولی افست است. به همین دلیل عملیات پیش از چاپ آنها برای متخصصان پیش از چاپ به مراتب آسان‌تر از مرکب‌های یووی می‌باشد.
شاید به جرات بتوان گفت که هیچ مرکبی وجود ندارد که برای تمام انواع سطوح چاپ‌شونده مناسب باشد. همچنین مرکب‌ها و ورنی‌هایی که با روش‌های متفاوت خشک می‌شوند، نمی‌توانند در پروسه چاپ و عملیات تکمیلی یکسان ترکیب شوند، مگر این‌که با هم و یا با سطوح چاپ‌شونده سازگار باشند.
اهمیت چسبیدن مرکب به سطح چاپ شونده
بدون شک درجه چسبندگی مرکب به سطح چاپ‌شونده یک اصل تعیین‌کننده در کیفیت چاپ است. اغلب این باور وجود دارد که ورنی‌زنی روی مرکب موجب بهبود چسبندگی مرکب می‌شود اما این باور غلط است.
ورنی ها صرفا به لایه های مرکب می چسبند و اگر مرکب به طور محکم به کاغذ نچسبیده باشد، هر دوی آنها (هم مرکب و هم ورنی ها) از سطح کار جدا می شوند. انتخاب مرکب‌ها در درجه اول بر طبق سازگاری آنها با ویژگی های فیزیکی و شیمیایی سطح چاپ شونده است، مانند قابلیت جذب، رطوبت‌پذیری (کشش سطحی، زیری) و مقاومت آنها نسبت به اشعهIR وUV . ویژگی‌هایی مانند رنگ و بو، از درجه دوم اهمیت برخوردار هستند.
انتخاب لمینیت یا ورنی باید با توجه به سطح چاپ‌شونده و مرکب مورد استفاده صورت گیرد. چسبندگی ورنی به مرکب باید در هر دو حالت مرکب یعنی خیس و تازه چاپ شده یا کاملا خشک در حد مطلوب باشد. اگر قرار باشد کارهای چاپی تحت عملیات تکمیلی بیشتر (مثل طلاکوبی و خط‌زنی) قرار گیرند، کنترل این امر که لایه‌های ورنی این اجازه را می‌دهند یا نه ضروری است.
یکی از غالب ترین روش‌هایی که برای بهبود چسبندگی مرکب روی کاغذهای لیبل یا کارتن پذیرفته شده است، استفاده از سفید مات یا ورنی پایه آبی قبل از پروسه چاپ است. هر دو نوع پوشش به طور عمده در ایجاد جلوه‌های بصری ویژه و یک آستر ایده‌آل برای چاپ رنگ‌ها استفاده می‌شوند.
ورنی های روغنی و ورنی های UV در تولیدات هیبرید
ورنی های روغنی با جلوه‌های متنوعی از براقیت، ماتی و فرمولاسیون ساختار یافته و نسبتا ساده موجود می‌باشند. ورنی های روغنی با مرکب‌های استاندارد، غیر مقاوم به قلیا و چیزهایی شبیه مرکب هیبرید سازگارند. به لحاظ این‌که ورنی های روغنی عموما با یک سری از مرکب های ویژه سازگاری دارند بهترین راهکار در استفاده از آنها پیروی از توصیه‌های تولیدکنندگان است.
ورنی های پایه روغنی به لحاظ رنگ ذاتی، گرایش به زردی در اثر گذشت زمان، و زمان خشک شدن طولانی و نیاز به پودرپاشی و نازکی لایه‌ها در مقایسه با ورنی‌های جدیدتر، رفته‌رفته محبوبیت خود را از دست داده‌اند.
مرکب‌های هیبرید می‌توانند به ورنی‌های روغنی معمولی جانی تازه بدهند- گرچه این کاربرد جدید از مرکب‌های هیبرید و ورنی روغنی معمولی صرفا به یک جلوه متضاد ماتی و براقی منحصر شده است- بدین ترتیب که در ابتدا سطح را با مرکب هیبرید چاپ می‌کنند، سپس در مناطق غیرچاپ شده ورنی روغنی می‌زنند و بلافاصله پس از آن (در همان خط) سراسر سطح را با ورنیUV ، ورنی‌زنی می‌کنند.
ورنیUV که روی ورنی روغنی تر قرار گرفته به داخل آن نفوذ می‌کند و براقیت خود را از دست می‌دهد، (این کاهش ناگهانی براقیت ورنی بالایی توسط جذب سطح زیرین که می تواند سطح کاغذ، مرکب یا ورنی روغنی باشد راdraw back گویند.) بنابراین تنها جاهایی که ورنی روغنی ندارد کاملا براق می‌ماند.
حتی نتایج جالب‌تری می‌تواند با به‌کارگیری یک ورنی روغنی با کشش سطحی متفاوت - با ورنیUV به دست آید. اگر کشش سطحی ورنی روغنی بسیار بالا باشد ورنیUV روی آن دانه‌دانه می‌شود. برعکس اگر کشش سطحی ورنی روغنی را به میزان قابل ملاحظه‌ای پایین‌تر انتخاب کنیم ورنیUV مات‌تر می‌شود، گرچه از لحاظ ماتی نتایج به استانداردUV مات نزدیک نمی‌شود.
ورنی های روغنی و پایه آبی
وقتی ورنی های پایه روغنی به همراه یک ورنی پایه آبی استفاده می‌شود، کشش بین دو سطح نقشی مشابه بازی می‌کند که موجب پس زدن می‌شود. این پدیده هنگامی رخ می‌دهد که یک ورنی پایه آبی حرارتی براق را روی ورنی روغنی مات می‌زنیم. ورنی بسیار براق در محدوده‌های ورنی مات پس‌زده می‌شود و ماتی زیرین نمایان می‌شود. حرارت دادن لایه ورنی دوم به صورت جداگانه باعث روان شدن و کاهش ویسکوزیته آن می‌شود و راحت‌تر می‌توان آن را روی سطح چاپ کرد.
این مشکل توسط شرکت graphic senolit تا حدودی با ورنی‌های مخصوصشان که بهTwin-offect معروف است، بدون نیاز به گرم کردن برطرف شده است. هر چند از آنجا که یک ورنی پایه آبی نمی‌تواند با براقیتی معادل یک ورنیUV عمل کند، این تضاد ماتی و براقی ناشی از ورنی روغنی مات و ورنی آبی براق نمی‌تواند با یک ورنی هیبرید قیاس شود و هیبرید مطمئن‌ترین و بهترین انتخاب برای انواع متنوع براقیت چاپ روی یک سطح پایه معمولی است.
ورنی پایه آبی با و بدون ورنیUV
ورنی‌های پایه آبی متداول‌ترین انتخاب در ورنی‌زنی در خط چاپ هستند. بیش از ۹۰ درصد از محتوای آب ورنی‌های پایه آبی، هنگامی که در معرض تابش اشعهIR و هوای داغ قرار می‌گیرند در کسری از ثانیه تبخیر می‌شود. وقتی که آب تبخیر شود، اکریلات های یک دست توزیع شده بلافاصله در فیلم سخت می‌شوند به همین خاطر است که ورنی‌های پایه آبی هر روز بیشتر از گذشته به عنوان یک وسیله که موجب اتمام سریع‌تر کار چاپ می‌شود، مورد استفاده قرار می‌گیرند.
ورنی‌های پایه آبی با تعداد زیادی از مرکب‌ها سازگارند، ته‌رنگ زرد نداشته و نیازی به پودرپاشی ندارند. در ترکیب با مرکب‌هایUV ورنی‌های پایه آبی حتی می‌توانند به عنوان ورنی روی کار و جهت ایجاد جلوه‌های خاص سودمند باشند. به علاوه یک نوع از ورنی های پایه آبی که Blister نامیده می‌شود می‌تواند جهت چسبیدن فیلم به سطح چاپ‌شونده استفاده شود (غالبا کارتن یا مقواهای سخت و ضخیم).
در یک ماشین چاپ مجهز به ورنی‌زن دو مرحله‌ای چاپ به‌کارگیری ورنی پایه آبی به عنوان یک مانع بین مرکب اکسیدشونده خیس و ورنیUV برای خنثی کردن افت براقیت ناشی از جذب ورنی ضروری است که همچنین موجب بهبود یافتن براقیت ورنیUV نیز می‌شود. بعضی اوقات به مقدار اندکی از پودر نیاز است اما اغلب این روش حتی از پودر نیز بی‌نیاز خواهد بود.
با همه این اوصاف، ورنی‌های یووی و پایه آبی، تنها باید زمانی با هم مصرف شوند که سازگاری آنها توسط تولیدکننده‌ها تایید شده باشد. به عنوان یک پیشنهاد می‌توان به جای ورنیUV آخر کار، یک ورنی پایه آبی اضافی یا یک لایه لمینیت که کیفیت آن توسط آستر ورنی پایه آبی بهبود یافته، اعمال کرد.
ورنیUV روی مرکبUV و مرکب هیبرید
ورنیUV از براقیت بالایی برخوردار است و حتی این براقیت روی مرکب های هیبرید و UV بیشتر نیز می‌شود. سختی و صافی ورنیUV در حدی است که سبب نوعی از چسبندگی ورق‌ها به همدیگر می‌شود که در اصطلاح شیشه‌ای شدن نامیده می‌شود.
ورنی‌ها و مرکب‌های یووی فورا سخت می‌شوند بنابراین کارهای چاپی می‌توانند بدون تاخیر به اتمام برسند حتی اگر لایه‌های زیرین مرکب به طور عمقی (مثل مرکب‌های هیبرید) و به طور کامل خشک نشده باشند. وقتی که ورنی‌های یووی خشک می‌شوند معمولا تمایلی به آلوده کردن و تماس با محتویات بسته، یا پاک شدن ندارند و نسبت به گرما و مواد شیمیایی و قلیاها مقاوم هستند.
آنچه حایز اهمیت است این است که ورنی‌های یووی فقط با مرکب‌های هیبرید و یووی سازگار نیستند وبا فرمول‌های مناسب دایکات و چسب‌زنی نیز موجود می‌باشند. یکی دیگر از مزایای برجسته مرکب‌ها و ورنی‌های یووی این است که می‌توانند روی سطوح چاپ‌شونده غیر جاذب مانند فیلم‌های پلاستیک و فلزی به کار گرفته شوند. اما یکی از معروف‌ترین کاربردهای آن برای چاپ کارتن‌های تاشو است.
جایی که نبودن لکه و بوی بد ضروری است. از آنجایی که ورنی‌ها و مرکب‌هایUV ، شامل هیچ حلالی نیست، موجب ایجاد لکه نمی‌شوند و با خشک شدن درست تقریبا بدون بو هستند. میزان چسبندگی مرکب‌های هیبرید به کاغذ، کارتن و مقواهای ضخیم با مرکب‌های استاندارد معمولی برابری می‌کند و برای سطوحی از این دست جانشین مناسبی برای مرکب‌های یووی هستند که به طور ذاتی دارای محدودیت‌هایی در سهولت کاربرد هستند.
همچنین مرکب‌های هیبرید می‌توانند قبل از ورنی یووی چاپ شوند در حالی که مرکب‌های استاندارد روغنی از قبل نیاز به آسترزنی دارند و به خاطر این‌که مرکب‌های هیبرید مثل مرکب‌های یووی قبلا در یک خشک‌کن یووی متوسط سخت می‌شوند، ورنی یووی نهایی هیچ مشکل چسبندگی ایجاد نخواهد کرد.
